Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) ile Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “2. İçmesuyu Temin ve Dağıtımı Sistemlerindeki Su Kayıplarının Kontrolü Çalıştayı” Gaziantep Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde başladı. 
Bir otelin toplantı salonunda gerçekleşen ve 135 il ile ilçe belediyesinden su yöneticilerinin katıldığı çalıştayın açılış konuşmasını yapan GASKİ Genel Müdürü Hüseyin Sönmezler, dünyanın su konusunda daha hassas bir konuma geldiğini söyledi.
2014 yılında bölgede çok önemli bir kuraklık yaşandığını ifade eden Sönmezler, aynı zamanda bir göç dalgasına uğradıklarını belirtti. Bu göç dalgasında ekstre 25 milyon metre küp suya ihtiyaç duyulduğunu dile getiren Sönmezler, “İçme suyu ihtiyacının yanında tabi ki bir de atık sularımız da revize etmemiz gerekiyordu. Bu bağlamda 2023 yılında ulaşmamız gereken nüfusa biz 2014 yılında ulaşmış olduk. Tabi bu da bizim için bir risk oluşturdu. İleri yıllarda yapmayı planladığımız tesisleri hemen yapma durumunda kaldık. 2014 yılı bu anlamda bizim için çok hassas bir yıl oldu. Bu sıkıntıyı sadece biz yaşamadık. Hatay, Şanlıurfa, Mardin ve özellikle Kilis yaşadı ve yaşamaya devam ediyor” dedi.
Bugün itibariyle dünyanın ve Türkiye’nin en büyük su projelerinden birisi olan Düzbağ İçmesuyu Projesi’ni yaptıklarını anımsatan Sönmezler, 100 kilo metre uzaklıkta saniyede 8–10 metre küp su taşıyabilecek 2 bin 600’lük borularla su getireceklerini aktardı.
Bugünkü çalıştayda kayıp-kaçak oranlarının düşürülmesi modelleri üzerinde durulacağını ve bunun için GASKİ’nin yaptığı çalışmaların da ele alınacağını vurgulayan Hüseyin Sönmezler, kayıp-kaçak oranında hedeflerine adım adım ilerlediklerini belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Bilal Dikmen ise, genel müdürlüğünün çalışmalarını anlattı.
İnsanların çoğalması, istek ve arzularının artmasından sonra doğal kaynakların giderek tahrip olduğunu söyleyen Dikmen, sanayileşmeden sonra doğal su kaynaklarının da korunmasının da giderek zorlaştığını ifade etti.
İçme ve kullanma şebekeleri ele alındığında su kullanıcı sektörler arasında, belediyelerin öne çıktığını dile getiren Dikmen, bu çerçevede belediyelerin şebekelerindeki su kayıp oranlarını kontrol altına alması su kaynaklarının etkin ve verimli kullanımı açısından çok önemli olduğunu kaydetti.
Ülkemizin teknik ve ekonomik olarak kullanılabilir su miktarı 112 milyar metre küp olduğunu açıklayan Dikmen, Türkiye’de sektörel su tüketimine bakıldığı zaman mevcut suyun yüzde 74’nün sulamada (tarımda), yüzde 13’nün içme ve kullanımda, yüzde 13’nün de sanayide kullanıldığını aktardı.
TÜRKİYE’NİN SU KAYIP KAÇAK ORANI YÜZDE 36
2017 yılında nüfusun 81 milyon olduğu dönemde kişi başına 1383 metre küp olarak hesaplanan yıllık su miktarının 2023 yılında nüfusun 87 milyon olduğu varsayılarak kişi başına 1287 metre küpe düşeceğini, bu rakamların 2050, 2070 yıllarına gidildiği zaman 1040 metre küplere kadar düşeceğini savundu. Dikmen, kişi başına bin metre küpün altında su kullanan ülkelerin ise ‘su kıtlığı çeken ülkeler’ listesinde bulunduğunu söyledi.
Dikmen, bu açıdan su kaynaklarında kayıp-kaçak oranlarının azaltılması için bir mevzuat hazırlandığı ve belediyelere iletildiğini belirtti. Belediyelerin yönetmenliğe göre büyükşehir ve il belediyelerinde 2019 yılına kadar en fazla yüzde 30, 2023 yılına kadar ise en fazla yüzde 25 düzeyine; diğer belediyelerde 2023 yılına kadar en fazla yüzde 30, 2028 yılına kadar ise en fazla yüzde 25 düzeyine indirmeleri gerektiğini söyledi.
Bilal Dikmen, 2016 TÜİK verilerine göre Türkiye genelinde içme ve kullanım suyunun belediyeler tarafından yüzde 64’nün vatandaşlara dağıtıldığını ve faturalandırıldığını; geriye kalan yüzde 36’lik miktarın ise kayıp-kaçak olarak hesaplandığını kaydetti.
İki gün boyuncu devam edecek olan çalıştayın yarın da devam edildikten sonra GASKİ içme suyu ile atık su tesislerinin gezilmesi ile son bulacağı ifade edildi.
