Evonik ve Siemens, ortak araştırma projeleri Rheticus II’yi bugün başlattı. Proje, yenilenebilir kaynaklardan ve bakterilerden elde edilmiş elektrikle karbondioksit (CO2) ve su kullanarak özel kimyasallar üretecek verimli ve güçlü bir test tesisi geliştirmeyi hedefliyor. İki şirket Rheticus I projesinde de biyo-reaktör ve elektrolizörlerle yapay fotosentez için teknik açıdan elverişli bir temel oluşturmak üzere iki yıl süreyle iş birliği yapmıştı. Evonik ve Siemens şimdi de daha önce ayrı tutulan bu iki tesisi Evonik’in Marl’daki (Almanya) sahasında bir test tesisinde bir araya getiriyor. Rheticus II 2021 yılına kadar devam edecek ve Almanya Federal Cumhuriyeti Eğitim ve Araştırma Bakanlığından yaklaşık 3,5 milyon Euro destek alacak.
ALMANYA’NIN ENERJİ GEÇİŞİNİ BAŞARIYLA TAMAMLAMASINA KATKI SAĞLAYACAK
Evonik’te Rheticus projesinin sorumlusu Thomas Haas şunları ifade etti:
“Rheticus’ta kullandığımız yenilikçi teknoloji, Almanya’nın enerji geçişini başarıyla tamamlamasına katkıda bulunma potansiyeline sahip. Gelecekte bu platform CO2’nin olduğu her yere, örneğin enerji santrallerine ya da biyogaz tesislerine kurulabilir. Yapay fotosentez sayesinde, mevcut CO2’yi hammadde olarak kullanıp yüksek değerli kimyasallar üretebiliyoruz.”
SİEMENS’TEN PROJEYE İLK CO2 ELEKTROLİZÖRÜ
Siemens de Rheticus projesine dünyanın ilk CO2 elektrolizörü ile katkıda bulunuyor. Siemens’te Power2X araştırmasının yetkilisi Karl-Josef Kuhn, enerji geçişinde ortaya çıkan çeşitli sorulara yanıt verebilecek, esnek bir sistem geliştirdiklerini belirterek, “Yenilenebilir enerjiyi özel kimyasallar ya da yakıt gibi kullanılabilir maddelere dönüştürerek bu enerjiyi depolamayı mümkün hale getiriyoruz. Aynı zamanda şebekenin kararlılığına da katkıda bulunuyoruz çünkü üretim öylesine esnek hale geliyor ki enerji arzındaki dalgalanmalara karşılık verebiliyoruz” dedi.
RHETİCUS TEKNOLOJİ PLATFORMU HAMMADDE OLARAK CO2 KULLANIYOR
Test tesisinin 2020 yılı başlarında faaliyete geçmesi planlanıyor. Bu tesiste elektrolizörler ve bir biyo-reaktör bulunuyor. İlk adımda, elektrik kullanılarak karbondioksit ve su elektrolizörlerde karbonmonoksit (CO) ve hidrojene dönüştürülüyor. Daha sonra özel mikroorganizmalar, bu şekilde sentezlenmiş gazlardaki CO’yu kimyasallara dönüştürüyor. Siemens ve Evonik, bu yapay fotosentez sürecine kendi yetkinlik alanları çerçevesinde (elektroliz ve biyo-teknoloji) katkıda bulunuyor. Yapay fotosentez, kimyasal ve biyolojik adımların bir araya getirilmesiyle, enerji kullanılarak CO2 ve sudan kimyasallar üretilmesini sağlıyor. Bitkiler de doğal fotosentezi benzer bir şekilde kullanıyor. Klorofil, enzimler ve güneş ışığı sayesinde, enerji açısından çok zengin, yaşamsal bir besin olan glikoz sentezleniyor. Ayrıca Rheticus teknoloji platformu hammadde olarak CO2 kullandığı için atmosferdeki karbondioksit seviyesinin azaltılmasına da katkıda bulunuyor. Örneğin bir ton bütanol üretilmesi için üç ton karbondioksite ihtiyaç duyuluyor.
SİEMENS TAM OTOMATİK CO2 ELEKTROLİZÖRÜNÜ GELİŞTİRDİ
Sentez modülü Evonik’te 2019 ilkbaharında hizmete girdi. Bu modülün merkezinde, 2 bin litre kapasiteli, 8 metre yüksekliğinde, paslanmaz çelikten bir biyo-reaktör yer alıyor. Reaktörün içinde mikroorganizmalar durmaksızın işlem yapıyor. Bu mikroorganizmaların ana besin kaynağı ise hidrojen ve karbonmonoksit. Siemens 2019 yazında tam otomatik bir CO2 elektrolizörü geliştirdi ve bu cihaz bir konteynerin içine entegre edildi. Dünyanın bu ilk CO2 elektrolizöründe 10 hücre bulunuyor ve elektrotların toplam yüzey alanı 3000 cm2’ye ulaşıyor. Elektrolizör ve biyo-reaktör önümüzdeki aylarda bir araya getirilecek. Ayrıca biyo-reaktörde oluşan sıvının işlenerek saf kimyasallara dönüştürülmesine yönelik bir başka ünite de inşa halinde bulunuyor.
Test tesisinde bakteriler araştırma amacıyla bütanol ve hekzanol üretecek. Bu maddeler, özel plastikler ve gıda takviyeleri gibi ürünlerin imalatının ilk aşamalarında kullanılıyor. Fakat bakteri varyantlarına ve koşullara bağlı olarak başka özel kimyasallar da elde edilebiliyor.
Rheticus II’nin başarıyla tamamlanmasıyla Evonik ve Siemens, CO2’den kimyasallar ve yapay yakıtlar gibi faydalı ve enerji açısından zengin maddelerin esnek ve modüler bir süreçle üretilebilmesini sağlayan benzersiz bir teknoloji platformuna sahip olacak.
Kaynak : DHA gokce.karakose@dha.com.tr (Gökçe Karaköse)
