CHP Gaziantep Milletvekili Hasan Öztürkmen, Suriye’de Beşar Esad rejiminin Aralık 2024’te devrilmesinin ardından beklenen Suriyeli mültecilerin kitlesel dönüşünün gerçekleşmediğini vurgulayarak, “Esad gitti ama Suriyeliler gitmiyor” dedi.
Milletvekili Hasan Öztürkmen, Türkiye genelinde ve özellikle Gaziantep’te Suriyeli sayısının resmi rakamların çok üzerinde olduğunu belirterek, mevcut politikaların dönüşü engellediğini ifade etti.
ESAD REJİMİNİN DEVRİLİŞİ SONRASI BEKLENEN DÖNÜŞLER GERÇEKLEŞMEDİ
Suriye’de Baas Partisi iktidarının Aralık 2024’te muhalif gruplar tarafından devrilmesinin ardından, Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların ülkelerine döneceği yönünde umutlar yeşermişti. Ancak İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi verilerine göre, devrilme tarihinden Eylül 2025’e kadar sadece 474 bin 18 Suriyeli gönüllü olarak döndü.
Toplam Suriyeli sayısı ise 2,5 milyona gerilese de, Öztürkmen bu rakamın gerçek durumu yansıtmadığını savundu. Milletvekili Öztürkmen, “Esad zulmü” gerekçesiyle kalan sığınmacıların artık bahanesi olmadığını belirterek, “Yıllardır ‘Esad gidince döneriz’ diyenler, şimdi de kalmaya devam ediyor” dedi.
GAZİANTEP, SURİYELİLERİN İKİNCİ BÜYÜK MERKEZİ
Öztürkmen, Gaziantep’in Türkiye’de geçici koruma kapsamındaki Suriyelilerin en yoğun yaşadığı ikinci il olduğunu vurguladı. Göç İdaresi’nin Mayıs 2025 verilerine göre, kentte kayıtlı 385 bin 894 Suriyeli bulunuyor, ancak Öztürkmen gerçek sayının çok daha yüksek olduğunu iddia etti.
“Kentimizde kayıtlı 339 bin 785 Suriyeli var, ama gerçek sığınmacı ve kaçak sayısı belli değil. Dönüşler beklenilen şekilde düşmüyor” diyen Öztürkmen, İstanbul’u takip eden Gaziantep’in bu yük altında ezildiğini belirtti.
Hasan Öztürkmen’in verdiği bilgiye göre; oransal olarak ise Kilis’in ardından Gaziantep, Suriyeli yoğunluğunda ikinci sırada yer alıyor.
DOĞUM ORANLARI VE NÜFUS ARTIŞI TEHLİKESİ SÜRÜYOR
Milletvekili Öztürkmen, Suriyelilerin yüksek doğum oranlarının Türk nüfusunu etkilediğini vurguladı. TÜİK’in 2023 verilerine göre Türk vatandaşlarının toplam doğurganlık hızı 1,51’e düşerken, Türkiye’deki Suriyelilerin oranı 5,3 seviyesinde. Öztürkmen, “Suriyelilerin doğum oranı Türklerin iki katından fazla. Bu durum, nüfus dengesini bozuyor ve uzun vadede ciddi sorunlar yaratıyor” dedi.
2025 verilerine göre, Suriyelilerin yüzde 53’ü kadın ve çocuklardan oluşurken, toplam nüfus içindeki oran yüzde 3,16’ya geriledi, ancak Öztürkmen bu düşüşün yetersiz olduğunu savundu.
PAHALILIK VE KAYIT DIŞI ÇALIŞMA SORUNLARI ÇÖZÜLEMEDİ
Öztürkmen, Suriyelilerin Gaziantep’teki ekonomik sorunlara katkısını eleştirdi.
“Suriyelilerin ev kiralarındaki artışta rolü büyük. Kayıt dışı çalışma ile işsizliğe neden oluyorlar. Ayrıca kayıt dışı faaliyet gösteren çok sayıda işletme, küçük esnaf ve atölye var” diyen milletvekili, Gaziantep’in Türkiye’nin en pahalı ili haline geldiğini belirtti. Öztürkmen, “Gaziantep’ten giden Suriyeliler, bu pahalılıktan kaçmak için gidiyordur” diye ekledi.
KÜLTÜREL UYUM VE YAŞAM ALANI DARALMASI BÜYÜK SORUN
CHP Milletvekili Öztürkmen, Suriyelilerin kültürel entegrasyon sorunlarına da değindi: “Suriyeliler kendi kültürlerinden ödün vermeden yaşıyor. Yolda, toplu taşımada, parkta, evde, işte çevreyle uyumlu olamıyorlar. Bu durum Gazianteplilerin yaşam alanını daraltıyor ve şehrimizin imajına zarar veriyor.”
ÖZTÜRKMENTEN POLİTİKA ÖNERİLERİ
Öztürkmen, Suriyelilerin dönüşünü hızlandırmak için radikal adımlar önerdi: “Geçici koruma statüsünün kaldırılması, hastane ve eczanelerde ödeme zorunluluğu getirilmesi, çocuk yardımlarının kesilmesi gerekiyor.” Vekil, bu politikaların uygulanmaması halinde nüfus ve ekonomik baskının artacağını belirterek, “Türkiye, bu yükü daha fazla taşıyamayacak” uyarısında bulundu.
Öztürkmen gönüllü ve güvenli dönüşü teşvik eden ama teşvikleri sınırlayan bir strateji talep etti.
