Resmi Gazete’de yayımlanan 10380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu kapsamında basit usulde vergilendirilen mükellefler için önemli değişiklikler yapıldı. 1 Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek düzenleme, vergi adaletini sağlamayı ve kayıt dışı ekonomiyi azaltmayı hedefliyor.
BASİT USUL VE GERÇEK USUL NEDİR?
Basit Usul: Küçük esnafın kullandığı, sade bir vergilendirme yöntemi. Bu yöntemde KDV, geçici vergi ve muhtasar beyanname verilmez; sadece ticari kazanç üzerinden gelir vergisi ödenir.
Gerçek Usul: Daha büyük işletmelerin tabi olduğu kapsamlı sistem. Gelir vergisi, KDV ve stopaj gibi birden fazla vergi türünü içerir. Her iki yöntemde de vergi, kazanılan gelire göre hesaplanır.
NELER DEĞİŞİYOR?
Yeni düzenlemeyle, Gaziantep dahil tüm büyükşehirlerdeki bazı faaliyetler basit usul kapsamından çıkarılarak gerçek usulde vergilendirilecek:
Şehir İçi Yolcu Taşımacılığı: Ticari taksi, dolmuş, minibüs ve otobüs işletmecileri, 1 Ocak 2026’dan itibaren büyükşehirlerde gerçek usulde vergilendirilecek.
Yıllık hasılatın 480 bin TL’nin altında olması şartı, plaka bedelleri ve kira ödemeleri dikkate alınarak bu faaliyetlerin basit usul kapsamından çıkarılmasına karar verildi.
30 Büyükşehre Eşit Uygulama: Daha önce sadece 13 büyükşehirde basit usul kapsamı dışında olan mal alım-satımı, otel ve lokanta işletmeciliği gibi faaliyetler, artık 30 büyükşehirde de gerçek usulde vergilendirilecek. Böylece aynı işi yapanlar için eşitlik sağlanacak.
Küçük Esnaf Korunuyor: Nüfusu 30 binin altında olan büyükşehir ilçelerindeki taksi işletmecileri ve diğer küçük esnaflar, şartları sağlamaları halinde basit usulden yararlanmaya devam edebilecek.
NEDEN BU DÜZENLEME?
Vergi Adaleti: Aynı işi yapan mükelleflerin farklı usullerde vergilendirilmesi sona eriyor, eşitlik sağlanıyor.
Kayıt Dışılığın Azaltılması: Yüksek gelir getiren faaliyetlerin (örneğin, milyonlarca lira değerindeki ticari taksi plakaları) basit usulden çıkarılmasıyla vergi kayıpları önleniyor.
Küçük Esnafın Korunması: Gelir düzeyi düşük esnafın basit usul avantajları korunarak, yüksek gelirli işletmelerle aralarındaki fark gözetiliyor.
UYGULAMA 1 OACAK 2026’DA BAŞLAYACAK
Karar, 1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girecek ve Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından uygulanacak. Ayrıca, 1995 tarihli 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı yürürlükten kaldırıldı. Bu düzenleme, vergi sisteminde şeffaflığı artırarak ekonomik güven ortamını güçlendirmeyi amaçlıyor.